Patrik Andersson
Aquajet Systems AB
www.aquajet.se
“Men besteedt tegenwoordig steeds meer aandacht aan efficiëntie, kosteneffectiviteit en gezondheid en veiligheid op de werkvloer. Daarom is het logisch om te kiezen voor hydrodemolition als het gaat om het slopen en renoveren van beton,” zegt Patrik Andersson, Key Account Manager van Aquajet Systems AB in Zweden.
Op de meeste bouwplaatsen is het oorverdovende geluid van drilboren nog heel gewoon, maar hydrodemolition robots zijn de afgelopen jaren zo effectief gebleken dat veel aannemers overstag zijn gegaan. Zij besloten te investeren in deze machines.
Het is misschien nog niet zover dat deze geavanceerde vorm van betonsloop overal kan worden toegepast, maar het wordt steeds populairder omdat de techniek veel voordelen biedt. Automatische robot-technologie ontwikkelt zich zo snel dat deze machines nu al 95% van alle betonrenovatie-taken kunnen uitvoeren. En dat zonder extra aanpassingen aan de robot.
Het is een welbekend gegeven dat elke vorm van beton, hoe het ook is geconstrueerd, op een gegeven moment onderhoud of renovatie nodig heeft. Verder zal elke constructie ouder dan 15 jaar op een gegeven moment moeten worden gerepareerd. Elke eigenaar van een betonnen bouwwerk zal zich moeten voorbereiden op uitgebreid onderhoud.
Beton wordt vooral beschadigd door de alkali-silicareactie, corrosie door zout en zure regen, verkeersschade, verzwakking door het afwisselende koude en warme weer, chloride carbonisatie en corrosie van het wapeningsstaal.
Meestal wordt beton gerepareerd door één van deze twee methoden: sloop door drilboren of hydrodemolition.
Het slopen met drilboren is misschien een goedkopere methode, maar het is ook arbeidsintensief en heeft veel nadelen. Een drilboor kan het (gewapende) beton beschadigen en het wapeningsstaal laten roesten. Verder gebeurt het heel makkelijk dat, samen met het slechte beton, ook het goede beton wordt verwijderd, zodat het oppervlak minder goed zal hechten aan nieuw materiaal. Verder kunnen de trillingen extra scheurtjes veroorzaken en de gehele constructie onder druk zetten. En dan hebben we het nog niet eens over de geluidsoverlast.
Hand-armvibratiesyndroom
Slopen met hydrodemolition zorgt ervoor dat operators van drilboren geen last meer hebben van het hand-armvibratiesyndroom (HAVS), een veel voorkomende blessure bij deze werknemers. Deze aandoening komt door het werken met trillende instrumenten of machines. Mensen die last hebben van HAVS hebben vaak pijnklachten, komen misschien thuis te zitten en kunnen op de lange termijn zelfs gehandicapt raken. Een verwante aandoening is de zogenoemde ‘dode vinger’, die in het Engels Vibration White Finger wordt genoemd. Als iemand hier last van heeft, is de bloedsomloop in zijn vinger(s) beschadigd. De vingers worden dan gevoelloos en dit kan zeer pijnlijk en gevaarlijk zijn voor de werknemer.
Hydrodemolition is echter zeer geschikt voor de huidige werkzaamheden in de bouw. Om een aantal voordelen te noemen: het verwijdert alleen het foute beton, veroorzaakt geen scheurtjes of stofwolken, zorgt voor een optimaal hechtingsoppervlak, en brengt geen schade toe aan het (gewapende) beton. Verder kunnen we concluderen dat hydrodemolition sneller sloopt dan drilboren, minder manuren kost en minder geluidsoverlast geeft. Genoeg redenen dus om te kiezen voor deze vorm van beton-sloop.
Gezondheid en milieu zijn tegenwoordig twee hele belangrijke factoren als het gaat om de bouw en sloop van constructies.
De voordelen van hydrodemolition
Het toepassen van hydrodemolition als sloopmethode heeft voordelen voor de operator van de machine, zijn collega’s op locatie en de mensen die in de buurt van de bouwplaats wonen en werken. Er is bijna geen risico dat silicastof en andere deeltjes zich via de lucht verspreiden, omdat al het stof wordt weggespoeld met het afvalwater. Verder zullen er dus geen blessures of verwondingen optreden, omdat er niet met drilboren wordt gewerkt. Wat betreft de directe omgeving: de hydrodemolition robot maakt bijna geen geluid, omdat er geen sprake is van percussie. Hiermee bedoelen we dat het geluid niet doordreunt in het bouwwerk, waardoor deze methode ook kan worden toegepast binnen de bebouwde kom en in de buurt van hotels en ziekenhuizen. Terwijl de buurt dus minder overlast heeft van de bouw, kan de aannemer dankzij hydrodemolition langer doorwerken. Als hij gebruik had gemaakt van drilboren, was dat misschien niet mogelijk geweest.
Een hydrodemolition robot gebruik hogedruk waterstralen die direct op het betonnen oppervlak worden gericht. Het water dringt binnen in elke gaatje en scheur in het oppervlak. Op een gegeven moment wordt de druk van het water hoger dan die van het beton en dan vindt er een ‘explosie’ plaats. Vervolgens kan de robot op een gecontroleerde manier de betonresten verwijderen. Dit selectieve verwijderen van beton is één van de grondbeginselen van hydrodemolition. Hierdoor wordt nooit teveel beton verwijderd, maar alleen precies genoeg om de renovatie mogelijk te maken. Het ‘goede’ beton en het wapeningsstaal lopen zo geen schade op.
Betere hechting
Hydrodemolition zorgt voor een beter hechtingsoppervlak dan wanneer drilboren worden toegepast. Drilboren zorgen voor een glad oppervlak, terwijl de hogedrukspuit een onregelmatige oppervlak veroorzaakt waardoor het nieuwe materiaal zich beter kan hechten. Uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat het nieuwe materiaal zich 50% beter hecht na hydrodemolition dan na sloop door drilboren of zandstralen.
Hydrodemolition is een schokbestendige methode, en daarom loopt het te behandelen object geen schade op door trillen of schokken. Als het (gewapende) beton of andere stalen frames in contact komen met een drilboor, zal de vibratie van de boor doortrillen tot diep in de massieve betonnen structuur. Vaak zal de constructie dan minder stabiel worden en zullen er mini-scheurtjes ontstaan in het (gewapende) beton. Dit kan in de toekomst meerdere problemen geven.